به نقل از «تین نیوز»

آینده مبهم راه جدید ابریشم| رقابت ایران و ترکیه در سهم گیری از انتفاعات کریدور میانی

تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۹۳۴۷۴

تین نیوز

توسعه کریدور میانی، اگرچه می تواند انتفاعات اقتصادی برای کشور داشته باشد، اما از طرفی با توجه به تقویت رقبای منطقه ای می تواند زمینه ساز مخاطرات جدی در حوزه امنیتی شود.

به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم،  یکی از محورهای ایجاد نظم نوین جهانی که همواره در بیانات رهبر معظم انقلاب نیز بارها به آن اشاره شده است، پدیده ی کریدورها است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نه تنها در ایران بلکه در کشور های همسایه نیز، رفته رفته مسئله کریدورهای استراتژیک بین المللی (اعم از شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب) به مهمترین موضوعات حوزه ژئواکونومی و ژئواستراتژیک تبدیل شده اند. 

برنامه هفتم و نقش ایران در زنجیره ارزش کالاهای ترانزیتی؛ ۲ چالش بزرگ ترانزیت کشور چیست؟​ جزئیات رقابت سنگین ترانزیتی در خاورمیانه؛ ورود عربستان به رقابت با ایران برای ترانزیت هند توافق کلیدی با چین برای ورود ایران به شاهراه جدید ابریشم با اسم رمز «سرخس» درهم تنیدگی منافع مشترک ایران و افغانستان در کریدور اقتصادی شرق به غرب تکمیل کریدور شمال - جنوب ایران بعد ۲۰ سال جزئیات رقابت سنگین ترانزیتی در خاورمیانه؛ ورود عربستان به رقابت با ایران برای ترانزیت هند

 

مشخص است با توجه به ظرفیت مهم اقتصادی و امنیتی کریدورها در تحولات فرامنطقه ای که می تواند منافع اقتصادی قابل توجهی نیز برای کشورمان داشته باشد، بایستی به صورت ویژه به این مسئله و ابعاد مختلف آن پرداخته شود. البته باید به این موضوع توجه کرد که صرف انتفاعات اقتصادی کشورها در توسعه کریدور ها مدنظر نیست، چرا که دامنه موضوع حتی به مناقشات بزرگ ژئوپولیتیک و بازتعریف جایگاه جمهوری اسلامی ایران در جهان خواهد رسید.

لزوم نقش آفرینی ایران در کریدور های شرق به غرب 

با توجه به اینکه بیش از 80 درصد حجم تجارت در دنیا از مسیرهای دریایی صورت می پذیرد و سهم کریدورهای زمینی کمتر از 20 درصد است، مشخص است که حفظ امنیت مسیرهای دریایی به دلیل چالش های امنیتی در حوزه تنگه مالاکا از سوی آمریکایی ها، برای کشوری مثل چین که در عمل به قدرت بزرگی در صحنه اقتصاد دنیا تبدیل شده و درصدد تعریف این توان و ظرفیت اقتصادی به قدرتی سیاسی و نظامی است، از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. در همین راستا تغییر موازنه در دریاها و باز تعریف کریدور های زمینی برای این کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.

چینی ها برای دستیابی پایدار به انرژی و بازارهای مصرف جدید، به دنبال مسیر جایگزین بودند و در نتیجه به شاهراه های زمین محور روی آوردند که امروزه از این ایده به عنوان کمربند اقتصادی راه ابریشم (اتصال زمینی شرق به غرب) جدید یاد می شود.

کریدور شرق به غرب موسوم به کریدور میانی 

همان طور که در تصویر پایین قابل مشاهده است، عملاً سه شاخه زمینی مختلف در شاهراه ابریشم جدید جلب توجه می کند؛ مسیر زردرنگ از شمال و دو مسیر قرمزرنگ که به ترتیب از (آسیای میانه و دریای خزر) و شرق به غرب ایران عبور می کنند. اگر با نگاه صرفاً اقتصادی به شاخه های قرمزرنگ نگاه کنیم کریدور زمینی میانی (شاخه شمالی )، مسیر پرپیچ وخم تری را طی می کند و حتی قسمتی از این مسیر زمینی باید از دریای خزر عبور کند تا به کشور آذربایجان برسد.

همچنین در این مسیر چالشهایی در خصوص عبور از کشور ارمنستان برای اتصال به ترکیه وجود دارد، اختلاف مرزی بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیز ابهامات در این خصوص را تشدید کرده است.

 بر این اساس، مسیر زمینی سرخس تا مرزهای استان آذربایجان غربی (شاخه جنوبی کریدور میانی) به هیچ عنوان با این چالش ها روبه رو نیست. اما نکته ای که در این خصوص وجود دارد و عملا کریدور شاخه جنوبی کریدور میانی را کمرنگ کرده است، اقدامات سلبی و ایجابی رقبای منطقه ای (ترکیه و روسیه) در توسعه کریدور های رقیب کریدور مذکور است.

گفتنی است در طرح نوین راه ابریشم قرار است با توجه به مناقشات میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، مسیر کریدور میانی (شاخه شمالی) از جمهوری آذربایجان، ایران و ترکیه عبور کند و عملا کشور ارمنستان از کریدور حذف خواهد شد (خط نقطه چین آبی رنگ).

مخاطرات توسعه احتمالی کریدور میانی 

نکته ای که در اینجا باید همواره مورد توجه قرار گیرد، نگاه همه جانبه و کلان تر به موضوع توسعه کریدور ها خصوصا توسعه کریدور میانی است. به بیانی دیگر توسعه کریدور ها اگرچه در ظاهر می تواند انتفاعات اقتصادی برای کشور داشته باشد اما همواره در هر فرصتی تهدید هایی نیز نهفته است. 

لازم به ذکر است توسعه کریدور میانی که از ترکیه عبور می کند، طبیعتا منجر به تقویت اقتصادی رقبای منطقه ای (مثل ترکیه) خواهد شد. همچنین این موضوع می تواند در آینده مخاطرات امنیتی برای یکپارچگی کشور ما داشته باشد. دقیقا به همین دلیل است که توسعه کریدورها دارای ابعاد مختلفی است و نمی شود صرفا انتفاعات اقتصادی آن را مورد توجه قرار داد و از سایر ابعاد آن چشم پوشی کرد.

 در نهایت نکته ای که به صراحت می توان بر آن تاکید کرد این است که نباید از ظرفیت برنامه توسعه هفتم در حوزه ی حل و فصل چالش های مرتبط با کریدور های اقتصادی امنیتی غفلت کرد.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: راه ابریشم کریدور میانی شاهراه تجاری توسعه کریدور ها کریدور میانی شرق به غرب برای کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۹۳۴۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فرصت ایران و امارات برای دستیابی به بازارهای شمال و جنوب و رونق ترانزیت 

وزیر راه و شهرسازی و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و امارات گفت: کشورهای ایران و امارات نقشی برجسته در مسیر کریدور شمال - جنوب دارند و با تصمیمات راهبردی می‌توانند نقش بی بدیلی را در دستیابی به بازارهای شمال و جنوب برای خود رقم بزنند.

به گزارش ایسنا، مهرداد بذرپاش - وزیر راه و شهرسازی و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و امارات - در نشست این کمیسیون که صبح امروز (چهارشنبه) در ابوظبی برگزار شد، با ابراز خرسندی از برگزاری این نشست بعد از ۱۰ سال گفت: امیدواریم که این نشست سرآغازی بر رشد روابط اقتصادی دو کشور باشد.

وزیر راه و شهرسازی با بیان این که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر توسعه روابط با کشورهای همسایه است، گفت: کشور امارات در این سیاست نقش ویژه و برجسته‌ای دارد.

بذرپاش در ادامه با اشاره به حجم مبادلات تجاری بیش از ۲۷ میلیارد دلاری ایران و امارات، توضیح داد: این که امارات در رتبه دوم شرکای تجاری ایران قرار دارد، امارات را به یک شریک راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل کرده است. از این رو ایران به‌رغم سنگ‌اندازی‌های بدخواهان، هیچ محدودیتی را برای گسترش روابط دو کشور و توسعه تجارت مشترک قائل نیست.

وزیر راه و شهرسازی در ادامه توضیح داد: کشورهای ایران و امارات نقشی برجسته در مسیر کریدور شمال - جنوب دارند و با تصمیمات راهبردی می‌توانند نقش بی بدیلی را در دستیابی به بازارهای شمال و جنوب برای خود رقم بزنند.

بذرپاش ادامه داد: دسترسی به بازارهای روسیه و کشورهای آسیای میانه از طریق ایران و بالعکس دسترسی به بازارهای جنوب می‌تواند فرصت بسیار خوبی را برای توسعه روابط ترانزیتی بین دو کشور ایجاد کند.

به گفته وزیر راه و شهرسازی، موضوع بعدی توانمندی‌های جمهوری اسلامی ایران و شرکت‌های دانش‌بنیان در فناوری‌های نو و به‌ویژه در زمینه هوش مصنوعی است که می‌تواند زمینه ای مهم برای همکاری بین دو کشور باشد.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ضرورت تسهیل فرایندهای حمل‌ونقل بین دو کشور گفت: زیرساخت‌های فرایند تجارت مانند حمل‌ونقل و تشریفات گمرکی موضوعی است که تجار را درگیر کرده و به‌رغم اقدامات قابل توجهی که صورت گرفته و تجارت بین دو کشور را به ۲۷ میلیارد دلار رسانده، ضرورت اتخاذ تصمیماتی شجاعانه و سازنده در این زمینه احساس می‌شود.

بذرپاش ادامه داد: در حال حاضر حمل کالا بر اساس رویه کنوانسیون تیر از مبدا امارات متحده عربی به مقصد ترکیه از طریق بندر شهید باهنر و گمرک خروجی بازرگان با هدف اجرایی سازی این کنوانسیون از طریق گمرکات دریایی و توسعه ترانزیت دو کشور در جریان است.

وی با اشاره به ضرورت رفع محدودیت‌های ایجاد شده در بازرسی‌ها و ترخیص کالاها، به ویژه کالاهای فاسدشدنی و قرنطینه‌ای و تسهیل تشریفات اداری و بندری و لجستیکی در بنادر، گفت: باید در راستای کاهش این تشریفات غیرضروری که باعث افزایش صادرات بین دو کشور و کاهش هزینه‌های این امر می‌شود، گام برداشت.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در حوزه فعالیت‌های هوایی و شرکت‌های هواپیمایی پرواز حدود ۳۲۰ پرواز در هفته، گواه حجم فعالیت‌های اقتصادی و گردشگری بین دو کشور است و امیدواریم در حوزه فعالیت‌های بندری و جاده ای نیز هر چه سریع‌تر به افق‌های تعریف شده دسترسی پیدا کنیم.

رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و امارات تاکید کرد: موضوع رفع مشکلات بانکی از جمله افتتاح حساب برای اشخاص حقیقی و تجار ایرانی و تسهیل خدمات بانکی نیز که بر سر راه فعالین تجاری و اقتصادی دو کشور قرار دارد، باید یکی از زمینه‌های مورد بحث طرفین باشد.

وی گفت: در نشست‌های کارشناسی و مقدماتی نیز هیئت ایرانی و اماراتی توافقات خوبی بین طرف‌ها و شرکت‌ها و بخش‌های دولتی ایجاد شده است.

بذرپاش همچنین با تاکید بر ضرورت توسعه همکاری‌های بخش انرژی بین دو کشور گفت: پیش‌تر نیز همکاری‌ها در زمینه انرژی مورد تاکید قرار داشت و در این اجلاس نیز به عنوان یکی از اهداف مهم تعیین شده که نیازمند تصمیماتی جدی در این بخش است.

تاکید وزیر اقتصاد امارات بر توسعه روابط با ایران در همه حوزه‌ها 

طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی، بن الطوق الماری وزیر اقتصاد و رئیس طرف اماراتی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و امارات در این اجلاس ضمن استقبال از سرمایه گذاری در ایران گفت: روابط دو کشور باید در تمامی حوزه‌ها توسعه پیدا کند. تعداد زیادی از شرکت‌های ایرانی در امارات مشغول فعالیت هستند؛ امارات از سرمایه گذاری در ایران استقبال می‌کند.

وزیر اقتصاد امارات جلسه امروز را نشانی از عزم ایران و امارات برای توسعه روابط به همت دولت‌های دو کشور دانست و افزود: در ایام گذشته روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور به خوبی توسعه پیدا کرده بود، اما باید روابط در تمامی حوزه‌ها توسعه پیدا کند.

بن الطوق الماری تصریح کرد: کشور امارات در بین شرکای تجاری خود بعد از چین بالاترین میزان روابط تجاری را با ایران دارد که سال گذشته هم این میزان ۱۷ درصد افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: حجم تجارت و صادرات از امارات به ایران در سال گذشته به ۲۷ میلیارد دلار رسیده است که نشان می‌دهد طرفین علاقه‌مند به توسعه روابط در تمامی حوزه‌ها هستند. تعداد زیادی از شرکت‌های ایرانی در امارات مشغول فعالیت هستند و امارات از سرمایه گذاری در ایران استقبال می‌کند.

انتهای پیام